logo Gemeente Tilburg Gemeente Tilburg

Wijkagenda Noord

In Tilburg Noord wonen ruim 23.000 mensen, verdeeld over de wijken Stokhasselt, Heikant en Quirijnstok. In dit deel van Tilburg wonen meer dan 120 verschillende nationaliteiten. Tilburg Noord staat dan ook bekend als een diverse wijk.

Inmiddels wonen er veel oudere autochtone bewoners en huishoudens met een niet-westerse migratieachtergrond. Ondanks de groene uitstraling van de wijk staat de leefbaarheid onder druk. Een deel van de inwoners heeft meer sociale en economische problemen. Daarnaast kent de wijk ook verschillende ruimtelijke opgaves, zoals de verdere verduurzaming en verdichting van de wijken. Bij verdichting richt je de stad in voor de toekomst, waarbij je onder andere rekening houdt met de ruimte en sociale middelen.

Wijkwethouder

De wijkwethouder voor Noord is Rik Grashoff.

Visie

Vanwege de sociaal-maatschappelijke problemen in Tilburg Noord, hebben de wijkraden en andere wijkpartners in 2017 het manifest ‘Op Naar Nieuw Noord’ geschreven. Dit was het begin voor de PACT-aanpak (People Acting in Community Together). In deze aanpak ligt de focus op plekken waar de leefbaarheid het meest onder druk staat. In Tilburg-Noord gaat dit vooral om Stokhasselt en de Vlashof.  De bedoeling van de PACT-aanpak is dat in 2040 de leefbaarheid, in de breedte van het woord, op het niveau zit van het stedelijk gemiddelde.

In 2018/2019 heeft vanuit de PACT-aanpak het ‘Arena-proces’ plaatsgevonden. In dit proces is een visie op de wijk opgehaald, waarbij iedereen mee kon denken. Hier zijn vijf initiatieven uit gekomen:

  1. Mascagnistraat
  2. Forwart / Artvillage
  3. Kapelmeesterlaan
  4. Transformatie WoonStempels
  5. Lokale Democratie / Power of the People.

WonenBreburg, de gemeente en ACT! (een samenwerking tussen BPD en VolkerWessels specifiek gericht op het verder ontwikkelen van Tilburg-Noord) hebben in december 2020 afgesproken om de 5 initiatieven in Tilburg-Noord tot projecten te gaan ontwikkelen.

Kernopgaven Noord

In en om het pand aan de Mascagnistraat komen veel initiatieven samen. Op deze locatie zijn allerlei activiteiten rondom de thema’s kweken, koken en klussen. Zo is er een pluktuin, wordt er gekookt en zijn er plannen om in de wijk eten te verbouwen. Dit zorgt voor werkgelegenheid, verbondenheid en geeft de wijk identiteit. Ook wordt er hier gezocht naar mogelijkheden voor een verdichting met woningbouw. Daarnaast is er ondersteuning voor bewoners. En wordt er aandacht besteed aan het verminderen van de invloed van criminaliteit op de gemeenschap. De Stichting “In De Wijk Geworteld” wil verschillende programma’s opzetten voor de verschillende initiatieven.

In dit project komen verschillende vakgebieden samen. Zij zetten in op verbinding tussen meerdere onderwerpen: de doorontwikkeling van het Ypelaerpark / Verdiplein, cultuur bij identiteitsvorming en het voorkomen van een negatieve invloed van criminaliteit op de wijk. Het project ForwArt is gestart vanuit Corpo Máquina en kreeg van Europa een ‘Urban Innovations Actions’ subsidie. ForwArt staat voor: moving forward with the power of art: from a place to hide to a place of pride. Het project bedenkt cultuurinitiatieven op hoog niveau voor jeugd en jongeren. Hier werken veel partners aan mee die samen leren en delen, zoals Second Skin, Mountable Sculptures, Noordvoerders etc. 

Zuidelijk Toneel

Vanuit ForwArt is er ook geïnvesteerd in een extra aanbod voor jongeren buiten school, waarmee het bestaande, diverse aanbod nog meer wordt versterkt. Dit is opgezet in samenwerking met Nasser el Jackson, een beroemde straatvoetballer uit Tilburg. In het aanbod vind je onder andere: theater met het Zuidelijk Toneel, mode met Fashionclash en dans met Corpo Máquina. De bouw van de Urban Factory maakt ook onderdeel uit van dit initiatief.

De omgeving van de Kapelmeesterlaan bestaat uit 4 portiekflats waar veel alleenstaande moeders met kinderen wonen. Armoede en criminaliteit liggen hier op de loer. De uitdaging hier is om een veilige omgeving te creëren waarbij kansen geboden worden aan bewoners. Hiervoor kunnen verschillende plekken in de omgeving worden ingezet, zoals een community-huis of een wijkwerkplaats.

In Noord is behoefte aan andere soorten manieren van wonen. Denk hierbij aan kleinere woningen voor starters, alleenstaanden of studenten. De gemeente onderzoekt de mogelijkheden om bij te dragen aan een betere mix van wonen en sociale voorzieningen. Het doel is om op deze manier de sociale verbinding en interactie te versterken en als het kan aan te sluiten bij verduurzaming van de wijk.

Elke bewoner van Noord krijgt de kans om gelijkwaardig en open deel te nemen aan gesprekken over de toekomst van de wijk. Hierbij draait het steeds om het samen ontwikkelen van initiatieven. De afgelopen jaren is er op verschillende manieren aandacht geweest voor het betrekken van jongeren in de plannen voor de wijk. De Jongeren Advies Raad (JAR) vanuit de IMC-weekendschool is al sinds 2018 betrokken bij de PACT-aanpak. In Noord bundelen jongeren hun stem als de ‘Noordvoerders’. Jongeren maken zelf nieuws. Daardoor ontwikkelen ze zich én uiten ze zich; op hun manier en via voor hen vertrouwde kanalen. Het initiatief is inmiddels binnen ForwArt gegroeid. Door de samenwerking met het ROC zijn momenteel 60 zogenaamde T-reporters actief.

Totstandkoming wijkagenda

In 2018 en 2019 is een visie op de wijk opgehaald (in het kader van het Arena-proces). Hierbij is een plan voor de ontwikkeling van de wijk opgesteld. Deze visie heeft alleen geen nadrukkelijke link met de opgaven die de wijk nu heeft. Vanwege het intensieve Arena-proces met bewoners en de aanwezige ‘visie-moeheid’ in de wijk, is er de afgelopen tijd bewust voor gekozen om geen nieuwe informatie voor de wijkagenda op te halen. Bij het opzetten van de Wijkalliantie (samenwerkingsverband van verschillende partners en bewoners in de wijk) is in het begin besloten om de aandacht alleen te richten op ontwikkelingen binnen de initiatieven die hierboven zijn genoemd. Toen bleek dat deze basis niet groot genoeg was voor een goede samenwerking in de Wijkalliantie. Niet alle deelnemers voelden zich betrokken bij de initiatieven, ondanks dat deze initiatieven wel invloed hebben op de wijk en hun organisaties. Om deze reden wordt er een nieuwe complete visie opgesteld. De opdracht gaat in eerste instantie in op de woningopgave en de daarbij horende voorzieningen. Dit kan eventueel worden uitgebreid met een sociale visie op de wijk. Samen leidt dit tot een complete gebiedsvisie op Noord, waar alle deelnemers van de Wijkalliantie mee aan de slag kunnen.