Landschapspark Pauwels

Landschapspark Pauwels is een uitgestrekt gebied ten zuiden van De Loonse en Drunense Duinen en Kaatsheuvel / De Efteling en ten noorden van Tilburg. Een unieke omgeving waar natuur, landbouw, recreatie, water, cultuurhistorie en energie samenkomen.

De gemeenten Tilburg, Loon op Zand, de waterschappen De Dommel en Brabantse Delta, de Provincie Noord-Brabant, De Efteling, Natuurmonumenten, Brabants Landschap, ZLTO en Midpoint House of Leisure hebben afspraken gemaakt om Landschapspark Pauwels verder te ontwikkelen. Deze plannen zijn uitgewerkt in een ruimtelijk plan, het zogeheten Masterplan. Dit is een algemeen plan dat omschrijft hoe landschap, cultuurhistorie, natuur, landbouw, water én recreatie  in samenhang met elkaar versterkt kunnen worden. In het plan zijn de volgende doelen uitgewerkt:

  • verbeteren van de kwaliteit van het cultuurlandschap
  • realiseren van een waterlandschap als identiteit van het gebied
  • recreatie en bereikbaarheid verbeteren
  • kracht, impact en aantrekkelijkheid van natuurgebieden vergroten
  • verduurzamen van de landbouw
  • leveren van een waardevolle bijdrage aan de energietransitie
  • aantrekkelijker maken van het landschap in z'n geheel

Meer weten? Het masterplan kan opgevraagd worden via info@landschapsparkpauwels.nl.

Recreatieve aantrekkelijkheid 

Landschapspark Pauwels is een plek vol (verborgen) schatten waar altijd iets te beleven valt. Aan natuurschoon heeft het park geen gebrek met De Brand, het Noorderbos en de Leemkuilen. Door deze gebieden en andere parels in het gebied met elkaar te verbinden, fiets-, wandel- en paardrijroutes aan te leggen, en het gebied op een natuurlijke manier aan te sluiten op de stad, wordt dit een aantrekkelijk recreatiegebied. Door het aanplanten van extra groen, zoals een bijzondere bomentuin of een voedselbos, ontstaat een parkachtige uitstraling. 

Naast het realiseren van nieuwe recreatieve bestemmingen worden ook de parkeermogelijkheden in het gebied verspreid. De infrastructuur wordt verbeterd en er komen gescheiden rijbanen voor auto’s en fietsen, en veilige oversteekplekken. Ook worden wandelpaden aangelegd en een landschapsboulevard aan de Oude Bosschebaan. Met de aanleg van een nieuwe oversteek over de ring verbinden alle gebieden in het Landschapspark Pauwels zich straks met elkaar. Ook onderzoeken we nieuwe duurzame vormen van vervoer. 

Versterken natuurnetwerk Brabant

De natuurgebieden in het gebied zijn van hoge kwaliteit en belangrijk voor het natuurnetwerk in Brabant. In stiltegebieden met grote ecologische waarden zoals De Brand is het belangrijk niet veel recreatieve voorzieningen uit te voeren. 

Om leefgebieden van planten en dieren beter met elkaar te verbinden en daarmee dus te vergroten, leggen we ecologische verbindingszones aan. In het westen van Pauwels wordt de ecologische verbindingszone Wildertse Arm gerealiseerd in een samenwerking tussen waterschap Brabantse Delta, Duinboeren en de gemeenten Dongen en Loon op Zand. 

Tussen Huis ter Heide en de Loonse en Drunense Duinen werkt Natuurmonumenten aan het versterken van de ecologische verbinding. Tussen Huis ter Heide en De Brand wordt een ecologische verbindingszone gerealiseerd. De verbinding onder de N261 van Tilburg naar Waalwijk, de zogenoemde recropassage, is hiervan een belangrijk onderdeel. Zo kunnen kleinere dieren, zoals kikkers en marters, maar ook mensen, gemakkelijk van het ene gebied naar het andere. Ook rondom de educatieve boerderij Pauwelshoeve worden natuurlijke leefgebieden met elkaar verbonden. Vanuit Noorderbos/Noorderplas richting Zwaluwenbunders (voormalige locatie voor bedrijventerrein) ligt grotendeels al een ecologische verbinding met verschillende poelen. Deze wordt gekoppeld aan andere ontwikkelingen in dit gebied. En tot slot wordt in het oostelijk deel van Pauwels door Brabants Landschap gewerkt aan de verbinding tussen de Leemkuilen en De Brand. 

Verduurzaming landbouw

Een aantrekkelijk toekomstperspectief voor de landbouw is minstens zo belangrijk. Agrarische bedrijven hebben een belangrijke rol in het (duurzaam) beheer van het landschap. Maar ook omdat de bedrijven rechtstreeks verse producten kunnen leveren voor de inwoners van de stad en de dorpen en duurzame energie kunnen opwekken met zonnepanelen op de daken. Grondeigenaren worden gestimuleerd om hiervoor zelf met ideeën te komen.

In het Van Gogh Nationaal Park loopt het project Brabants Bodem. Hierin participeren meerdere agrarische ondernemers in het gebied van Pauwels. Een belangrijk deelproject van Brabants Bodem is de Biodiversiteitsmonitor die regelt dat ondernemers beloond worden voor het verhogen van de biodiversiteit op het bedrijf. De regeling ging in januari 2021 van start en verschillende agrarische ondernemers uit Landschapspark Pauwels zijn hierbij aangesloten. 

Energietransitie

Pauwels wil een waardevolle bijdrage leveren aan de energietransitie (op basis van de Regionale Energie en Klimaatstrategie). Rondom De Spinder ligt een energiehub waarin verschillende opgaven rondom wind- en zonne-energie, waterberging, mobiliteit en recreatie samenkomen. Attero is op deze plek verantwoordelijk voor de afvalverwerking, waterschap De Dommel is eigenaar van de rioolwaterzuivering, Spinderwind (lokale energie coöperatie) heeft verschillende windmolens gebouwd en TenneT bouwt aan een nieuwe hoogspanningsleiding met bijbehorend regelstation.

Daarnaast werken we vanuit de Regionale Energie en Klimaat Strategie (REKS) aan de zogeheten REKS safari’s om de inwoners van de regio op een aantrekkelijke manier te informeren over de energie- en klimaatopgaven die op de regio afkomen. Bij De Spinder wordt een klimaat- en energiesafari ontwikkeld. Deze bestaat uit enerzijds een fietsroute door de omgeving (richting bedrijventerrein de Vossenberg in Tilburg) en anderzijds een open dag.

Versterken basiskwaliteit cultuurlandschap

Verschillende Pauwelspartners werken in het gebied aan het versterken van het cultuurlandschap. Via de stimuleringsregeling landschap worden landschapselementen toegevoegd aan het agrarisch gebied. De Stichting Nieuwe Warande werkt rondom het waterlandschap aan verschillende initiatieven om het landschap te versterken en beter zichtbaar te maken. 

Het water- en klimaatlandschap omvat het gehele gebied ten noorden van de stadsrand van Tilburg tussen De Spinder en Zwaluwenbunders. Dit gebied wordt opnieuw ingericht, met een belangrijke rol voor de agrarisch ondernemers voor wat betreft het beheer van het landschap. In juni 2021 heeft de gemeenteraad de koers voor het water- en klimaatlandschap Pauwels vastgesteld. 

Het waterlandschap bestaat uit verschillende deeluitwerkingen:

  • Om de energievoorziening te blijven garanderen bouwt TenneT in het deelgebied De Spinder/Rioolwaterzuivering (RWZI) een hoogspanningsstation. Dit station komt deels op de bestaande bergingsvijver van de rioolwaterzuivering en moet gecompenseerd worden op een andere locatie. Deze is gepland nabij de RWZI langs de Midden-Brabantweg en valt samen met een ecologische en recreatieve verbinding en een snelfietsroute.
  • Het Noorderbos wordt opnieuw ingericht, onder andere met een waterharmonica. Een waterharmonica zorgt voor een natuurlijke nazuivering van effluent (gezuiverd RWZI-water) via verschillende natuurlijk ingerichte waterelementen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan verschillende waterplanten. 
  • In het deelgebied Vijfhuizen/landelijk Quirijnstok is het centrale waterpark (het waterhart) gepland. Dit is een soort wadisysteem dat zorgt voor opvang en berging van het regenwater uit de stad (bij veel regenval). Daarnaast vangt een ringleiding het gezuiverd afvalwater op zodat het in drogere perioden gebruikt kan worden voor de natuur en landbouw.
  • Rondom de Pauwelshoeve/Moleneind wordt het kleinschalige agrarische cultuurlandschap hersteld met de aanplant van bomen(rijen) en hagen, het aanleggen van poelen en het terugbrengen van kleinschalige akkers. Ook de geboortebomen zijn onderdeel van dit deelgebied. 
  • De stadsrand Tilburg Noord wordt ingericht als een aantrekkelijk en samenhangend overgangsgebied tussen stad en natuur; de voortuin van Tilburg Noord. Verschillende projecten en initiatieven krijgen een plek in de Stadsrand Noord:
    -    De stedelijke waterberging Moerstraat, Kalverstraat en Stokhasseltlaan.
    -    De uitbreiding van Groenrijk.
    -    Wonen in een prikkelarme omgeving.
  • In het oostelijk deel van het water- en klimaatlandschap was lange tijd een bedrijventerrein voor grootschalige logistieke bedrijven voorzien. Inmiddels is besloten deze gronden toe te voegen aan het water- en klimaatlandschap. Er wordt een klimaatlandgoed ingericht met verschillende functies (natuur, landschap, landbouw, klimaat). 

Meer informatie over de verschillende deeluitwerkingen is te vinden bij de projecten (zie hieronder). 

De gemeente Tilburg werkt nauw samen met provincie de Noord Brabant, Natuurmonumenten, de Efteling en Tennet aan de komst van een 'verbindingszone tussen mens en dier'. Het gaat om de zogenoemde 'recropassage' onder de N261 tussen de Stokhasseltlaan en de Bos & Beemdweg. Deze recropassage verbindt Huis ter Heide en de Brand. Verschillende dieren zullen de verbinding gebruiken. Zoals de boomkikker, ree en das.

Recropassage 

De recropassage bestaat uit een brede natuurverbinding met daarnaast een recreatief fietspad. De recropassage komt net ten noorden van de parkeerplaats Noorderbos en sluit aan op de Bos & Beemweg ter hoogte van de windturbine. Om de bereikbaarheid voor zowel dier als mens te bevorderen, worden op de Stokhasseltlaan oversteekplaatsen en faunatunnels aangelegd. Aan de zijde van de Bos & Beemdweg sluit de verbinding straks aan op een nieuwe, brede ecologische verbindingszone langs de waterberging richting Huis ter Heide. 

Planning

Het project is in voorbereiding. Het ontwerp voor de recropassage is inmiddels gereed. In de loop van 2022 wordt een bestemmingsplanprocedure gestart. Naar verwachting gaat de aanleg in 2023 van start.

Het Masterplan is in 2019 door alle partners vastgesteld. Bij het masterplan horen allerlei projecten die de partners in een periode van 10 jaar willen uitvoeren. Bij die projecten worden geïnteresseerde burgers, ondernemers en organisaties betrokken. Er is ook ruimte voor (burger)initiatieven die goed passen in het landschapspark. Daarnaast zoeken de partners particulieren die grond beschikbaar willen stellen voor bijvoorbeeld wandelpaden of landschapselementen. Bij ieder project gaat het om maatwerk. Met het masterplan als basis hopen we dat de komende jaren vele initiatieven ontstaan.

Sinds 2020 is in het gebied een gebiedscoördinator aan de slag gegaan. De gebiedscoördinator bewaakt de voortgang van de projecten uit het masterplan en is een aanspreekpunt voor initiatiefnemers uit het gebied. Vragen? De gebiedscoördinator is te bereiken via: info@landschapsparkpauwels.nl

Ook al is het gebied de komende jaren volop in ontwikkeling, er is al veel te doen en te beleven in landschapspark Pauwels. Een wereldattractie van formaat is natuurlijk De Efteling. Voor wie graag wandelt zijn Huis ter Heide en het Noorderbos aanraders. Of bezoek de educatieve boerderij Pauwelshoeve aan het Moleneind in Loon op Zand. Fietsen huren om de streek te verkennen, streekproducten kopen, een kop koffie drinken... het kan allemaal. Een leuke activiteit waarin alles in Pauwels samenkomt is Pauwels Onderweg (zie projecten hieronder). 

Waar staan we nu? 

Op 6 december 2022 was er een informatieavond voor bewoners, ondernemers en grondeigenaren uit Noorderbos, Quirijnstok-Vijfhuizen en Zwaluwenbunders.

Na de presentaties van projectleiders is met de deelnemers gesproken over water vanuit de stad, natuur, recreatie, duurzame landbouw, cultuurhistorie, droogte en waterkwaliteit. Op basis van de gesprekken zijn voor het gebied Noorderbos en Quirijnstok-Vijfhuizen de eerste schetsen gemaakt. Daarbij wordt nog wel verder onderzoek gedaan op het gebied van ecologie, bodem, recreatie en hydrologie. Wanneer de eerste ontwerpen bekend zijn, nodigen we de omgeving uit voor een nieuwe bijeenkomst.

Bij Zwaluwenbunders zijn de ecologie-, bodem- en hydrologie- onderzoeken bijna afgerond. Daar kunnen we beginnen aan de eerste schetsen en ontwerpen. In de zomer willen we dit naar de bewoners, ondernemers en grondeigenaren terugkoppelen om verdere ideeën en eventuele verbeterpunten te bespreken.

Wil je op de hoogte blijven van de ontwikkelingen en parels van Pauwels? Meld je dan aan voor de nieuwsbrief van Pauwels via: info@landschapsparkpauwels.nl. Je kunt hier ook terecht voor meer informatie.

Pauwels Onderweg

Omdat de eerste editie van Pauwels Onderweg vorig jaar zo leuk was, is hier dit jaar een vervolg aan gegeven. De (virtuele) fietsroute voert langs interessante locaties en bezienswaardigheden in landschapspark Pauwels. De route is te fietsen op een tijdstip dat voor jou uitkomt, maar ook virtueel te beleven vanaf de computer of smartphone. De complete route is ongeveer 51 km lang. Je kunt er ook voor kiezen om het rondje oost (25 km) of west (29 km) te fietsen.

Fietsen is een leuke en sportieve manier om Pauwels te beleven en te zien wat er in zoal gebeurt in het gebied. Je doorkruist het gebied waar natuur, landbouw, recreatie, cultuurhistorie en industrie samenkomen. Onderweg kun je pauzeren bij de locaties om hierover iets te zien of te lezen. Deze informatie kan een afbeelding met tekst zijn, maar ook een kort filmpje. Op sommige locaties kun je een excursie of rondleiding volgen (vooraf te boeken) of een streekproduct kopen.

De fietsroute is gebaseerd op het knooppuntennetwerk. Volg eenvoudigweg de knooppuntnummers op de paaltjes, van het ene naar het andere genummerde knooppunt. Hier en daar wijken we een stukje af van de knooppuntenroute, om interessante locaties en leuke bezienswaardigheden te zien. Het staat je vrij om te kiezen welke locatie je wilt bezoeken.

Stadsrand Tilburg Noord

Verschillende projecten en initiatieven krijgen een plek in de Stadsrand Noord:

Stedelijke waterberging

Om stedelijk regenwater te vervoeren naar het waterpark in het Water- en klimaatlandschap zijn een aantal bergingsvijvers en regenwaterverbindingen nodig in Stadsrand Noord. Deze komen ter plaatse van de Moerstraat, Kalverstraat en Stokhasseltlaan.

Uitbreiding GroenRijk

Tuincentrum GroenRijk wil uitbreiden. De gemeente wil hieraan meewerken. Wanneer de plannen van GroenRijk verder vorm krijgen, volgt er een ruimtelijke procedure. Bewoners uit de omgeving hebben dan de kans om te reageren op de plannen van GroenRijk. 

Wonen in een prikkelarme omgeving

In Stadsrand Noord wordt onderzocht of er plek is voor een kleine groep kwetsbare mensen, die over voldoende woonvaardigheden beschikt om zelfstandig te kunnen wonen maar in reguliere woonwijken teveel prikkels ervaren. De prikkels die deze mensen ervaren lopen uiteen, maar in veel gevallen speelt geluid een rol. Geluid vanaf de weg, maar ook van omwonenden of technische installaties in een woning. Ook het zicht op andere bewoners of drukke plekken kan een prikkel vormen. Deze mensen ontvangen in sommige gevallen hulp van een zorginstelling om zelfstandig te wonen. Zij komen niet in aanmerking om te wonen in een zorginstelling. Omdat er nog geen specifieke prikkelarme woonvorm is, vallen deze kwetsbare mensen op dit moment tussen wal en schip. De gemeente wil samen met zorgpartijen en woningbouwcorporaties 20-25 wooneenheden voor deze doelgroep realiseren en onderzoekt op dit moment de haalbaarheid hiervan.

Projecten van TenneT

TenneT is de beheerder van het hoogspanningsnet in Tilburg Noord. Er zijn twee lopende projecten van TenneT in Stadsrand Noord: 
1.    Het ondergronds brengen van de 150 kV verbinding.
2.    Het ondergronds aansluiten van de 150 kV verbinding met het 380 kV station bij de rioolwaterzuiveringsinstallatie.

Ecologische verbindingszone Huis ter Heide – De Brand 

De Ecologische verbindingszone (EVZ) Huis ter Heide - De Brand wordt gerealiseerd als natte verbinding voor de boomkikker en verwante soorten. Door de aanleg van poelen en landschapselementen (bijvoorbeeld braamstruwelen) wordt een verbinding gemaakt tussen beide gebieden. Deze zogenaamde stapstenen komen komen verspreid over het gebied te liggen. Een aantal poelen is al gerealiseerd. Daarnaast vormt de nieuw aan te leggen recropassage N261 (zie hieronder) een belangrijke schakel in deze EVZ en worden er nog stapstenen ten westen van de N261 aangelegd binnen het project van de bouw van het Tennet 380 kV station. De EVZ wordt gerealiseerd door de gemeente Tilburg, Natuurmonumenten en Brabants Landschap en moet uiterlijk in 2023 gereed zijn.

Water naar Loon op Zand

Aansluitend op de projecten die in het water- en klimaatlandschap worden uitgevoerd, is een verkenning gedaan of het mogelijk is om water richting Loon op Zand (stroomgebied van de Blauwloop) te laten stromen. Op dit moment is het niet haalbaar om de waterstromen van het waterlandschap te verbinden aan het stroomgebied van de Blauwloop. Er wordt nog verkend of er mogelijkheden zijn om het watersysteem ten zuiden van Loon op Zand te herstellen.

Rondje Pauwels

Het Rondje Pauwels bestaat uit een fietsroute door het gehele landschapspark Pauwels en gaat langs alle ontwikkelingen, parels en interessante Pauwels belevenissen. De route kan in één of meerdere kortere routes opgedeeld worden. 

Het Rondje Pauwels is nog in ontwikkeling. We inventariseren de kansen en knelpunten in de infrastructuur om deze aantrekkelijk(er) te maken voor wandelaars en fietsers. Aansluitend verbeteren we de bestaande en realiseren we nieuwe infrastructuur. Daarbij voegen we waar nodig nieuwe routestructuren toe met een kenmerkende uitstraling. Het Rondje Pauwels vertelt het verhaal van Pauwels van Haastrecht en krijgt een herkenbare Pauwels-uitstraling. 

Heerlijk Pauwelspad en Ommetje Nieuwe Warande

Voor wandelaars komt er het Heerlijk Pauwelspad. Dit pad gaat over zoveel mogelijk onverharde paden vanuit Koningsoord in Berkel-Enschot naar het Witte Kasteel in Loon op Zand en door Udenhout en Biezenmortel, via landpark Assisië terug richting Berkel-Enschot. Het wandelpad doorkruist het agrarisch gebied van het (toekomstige) waterlandschap en wordt in dat gebied in de toekomst nog verder uitgebreid. 

Vanuit het Pauwelspad komen er verschillende ommetjes. Al gerealiseerd is het Ommetje Nieuwe Warande bij Brasserie Valentijn aan de Molenhoefstraat in Udenhout. Dit is een bewegwijzerde wandeling van 4 kilometer.

Klimaatboom

We bekijken de haalbaarheid van het realiseren van een Klimaatboom in het water- en klimaatlandschap. Dit is een kruising tussen een innovatief speelobject en een kunstwerk dat bezoekers inspireert om de eigen omgeving aan te passen aan de klimaatverandering. Deze Klimaatboom zou moeten komen ten zuiden van de Noorderplas.

Van Gogh Nationaal Park

Landschapspark Pauwels ligt in de schil van het nationaal park Loonse en Drunense Duinen en daarmee ook in het Van Gogh Nationaal Park (VGNP) in oprichting. Ook in deze gebieden zijn samenwerkingsverbanden actief en wordt gezamenlijk gewerkt aan projecten en activiteiten, zoals bijvoorbeeld het project Brabants Bodem door VGNP. Deze projecten en activiteiten versterken de opgaven in landschapspark Pauwels en worden door de Pauwels partners dan ook ondersteund.

Landschapstriënnale 2021

Op 7 april 2021 ging de documentaire ‘Een bloeiend bedrijf in een boeiend landschap’ van documentairemaker Ruut van der Beele in première. In deze documentaire wordt de balans tussen de economische ontwikkelingen en een aantrekkelijk landschap onderzocht met een focus op landschapspark Pauwels. De eigenaren van vijf bedrijven in de omgeving vertellen hoe zij tegen het landschap aankijken. Ook geven landschapsarchitecten en een landschapskunstenaar hun visie op de boeiende relatie tussen economie en landschap. Het doel is te verkennen of en welke wisselwerking er is tussen bedrijven en hun omgeving. De documentaire bekijken kan via onderstaande link naar YouTube.

•    Bekijk de documentaire 'Een bloeiend bedrijf in een boeiend landschap'

Er zijn verschillende parels te vinden in landschapspark Pauwels:

De Brand

De Brand is een natuurgebied, bestaande uit vochtige graslanden en hakhoutbossen. Het dankt haar naam aan de brandstof die men hier vroeger won: op kleine schaal turf, maar er werd natuurlijk ook brandhout gesprokkeld. Medicinale bloedzuigers en kamsalamanders zijn enkele van de bijzondere diersoorten die je hier kunt aantreffen

Leemkuilen en Steenfabriek D’n Oven

Steenfabriek D’n Oven, gesticht in 1890, beleefde zijn hoogtepunt in de jaren ’60, met zo’n 28 miljoen stenen per jaar. Het doek viel in de jaren ’90 en via-via kwam het fabrieksterrein in handen van Brabants Landschap. Rondom de steenfabriek is het natuurgebied Leemkuilen ontstaan door het graven van leem voor het maken van de bakstenen. Nu is het een water- en moerasgebied, waar plantjes als kruipende waterweegbree en moeraswolfsklauw groeien. Vogelaars komen hier ook goed aan hun trekken; er staat een speciaal vogelkijkscherm. 

Het Witte Kasteel 

Het Witte Kasteel in Loon op Zand is een trouw-, een feest-, een evenementen- en een zakelijke locatie voor vergaderingen, bijeenkomsten, rondleidingen en condoleances. Het kasteel is uniek, bijzonder, historisch en veelzijdig.

Kasteel de Strijdhoef

Het huidige kasteel De Strijdhoef aan de Schoorstraat in Udenhout staat op het oude leengoed De Strijdhoeven. Dit leengoed strekte zich uit vanaf het dorpscentrum tot aan een van de zijtakken van het riviertje de Zandleij. Over de oudste geschiedenis is niet zo veel bekend. Wel is bekend dat het landgoed was opgedeeld. Er stonden twee boerderijen, beter bekend als de Grote Strijdhoeve en de Kleine Strijdhoeve en die werden afzonderlijk verpacht.

Peerke Donders (park en horeca)

Religieus erfgoed in een groene omgeving: dat is het recent gerenoveerde park met rijksmonument, een kapel, paviljoen en het geboortehuisje van de Tilburgse Zalige Peerke Donders.

Noorderbos

Begin jaren ’90 zijn de eerste bomen van het Noorderbos geplant. Dit jonge bos heeft al verrassend veel natuurwaarden, waar vogels als de buizerd en de havik broeden en meerdere soorten vleermuizen een schuilplaats vinden. In 2018 is het bos flink opgeknapt. De paden zijn ook in natte perioden goed te gebruiken en er staan her en der bankjes om uit te rusten.

Landgoed Huis ter Heide (natuurgebied)

In dit landgoed, gelegen tussen Loon op Zand en De Moer, is het heerlijk wandelen, fietsen en paardrijden. Het is een echt (water)vogelparadijs. Ook kun je oog in oog komen te staan met loslopende Schotse Hooglanders.

Natuurbegraafplaats Huis ter Heide

Natuurbegraafplaats Huis ter Heide ligt aan de rand van het gelijknamige natuurgebied. Verwonder je over de vele vogels, kleurrijke struiken, de omarming van de bossen en de paars kleurende heide. Iedere tweede dag van de maand kun je hier op ontdekkingstocht in de natuur. Tijdens een informatieve wandeling hoor je over de natuur op de natuurbegraafplaats en over natuurbegraven.

Gedenkbos De Spinder

Gedenkbos De Spinder ligt aan het Spinderspad, tussen het Blauwe Meer en landgoed Huis ter Heide. Het omvat 10 hectare bestaand natuurgebied. Als u een overleden dierbare wilt herinneren, een geboorte of een bijzonder moment of voorval in uw leven wilt gedenken, dan kunt u in Gedenkbos De Spinder een gedenk- of geboorteboom planten.

Blauwe Meer / Experience Island Loon op Zand

Het Blauwe Meer omvat twee waterplassen met mooie stranden in een bosrijke omgeving, grenzend aan de bossen en vennen van Landgoed Huis ter Heide. Op de locatie organiseert Experience Island (grootschalige) bedrijfsevenementen, personeelsuitjes en andere bijeenkomsten. Hier kun je in een natuurlijke omgeving genieten van exclusieve outdoor activiteiten. Daarnaast kan op deze locatie op zomerse dagen een frisse duik genomen worden. 

Rauwbraken Berkel Enschot

Ook in de omgeving van Berkel Enschot kan in een natuurlijke omgeving gezwommen worden. Al meer dan vijftig jaar is Strandbad de Rauwbraken een begrip in Berkel Enschot. Een helder natuurbad omgeven voor stranden en speelweides. De ideale plek om tot rust te komen in de zon en een duik te nemen in het frisse water. 

Golfpark De Loonsche Duynen (voorheen Efteling Golfpark)

Te midden van 116 hectare natuur ligt Golfpark Loonsche Duynen. Hier vind je een prachtige course vol waterpartijen, bunkers en bossen.

Het Sprookjesbos van De Efteling

Op 31 mei 1952 werd in De Efteling Het Sprookjesbos geopend. Het moest ‘de bevolking van de Langstraat en omgeving leren wat gezonde ontspanning was’. Ontwerper Anton Pieck gaf Het Sprookjesbos een eigen gezicht en het park zijn unieke karakter. Dit ‘grootste levende prentenboek’ weet jong en oud in vervoering te brengen. 

Landpark Assisië  

Landpark Assisië is een bijzondere buitenplaats in landschapspark Pauwels. Op deze locatie wonen en werken ruim 200 mensen met een verstandelijke beperking. Er is echter nog volop ruimte om nieuwe, bijzondere en duurzame initiatieven te ontwikkelen. Initiatieven die aansluiten bij veranderende behoeften en vragen uit de samenleving. Het landpark biedt namelijk door de rijke historie, de bewoners en ruimtelijke kwaliteiten een palet aan mogelijkheden om er bijzondere dingen te ontwikkelen en te realiseren.

Educatieve Boerderij Pauwelshoeve 

Op de grens van Loon op Zand en Tilburg, midden in landschapspark Pauwels, staat de Educatieve Boerderij, onderdeel van de Pauwelshoeve. Hier bouwen vrijwilligers aan een natuur-en-mensen-ontmoetingsplek in een gevarieerd landschap. Het heet niet voor niets Educatieve Boerderij, want schoolklassen en andere bezoekers kunnen er van alles leren over duurzaamheid, natuur, landschap, cultuurhistorie, en natuurlijk over wol en schapen. De boerderij is namelijk ook de thuisbasis van de schaapskuddes van De Lachende Ooi. De schapen vormen met hun begrazing een van de pijlers van natuurbeheer in de omgeving. Naast de Pauwelshoeve ligt het Geboortebos van Tilburg.

Verschillende cultuurhistorische parels verspreid over het gebied

Aan de Schoorstraat in Udenhout ligt, op een zanderige verhoging, een boerderij met akkers met de naam Moffelhoeve. Het complex was vanaf 1269(!) in bezit van de heren van Loon op Zand. Dat deze ontginningshoeve oud is blijkt uit de loop van de Schoorstraat. Deze liep aanvankelijk in rechte lijn vanaf de huidige Slimstraat tot aan de Moffelhoeve. Daar buigt de straat zich echter om de hoeve heen.  De Moffelhoeve heette oorspronkelijk ‘Moffenhoeve'. Om problemen met de bezetter te voorkomen, werd de naam tijdens de Tweede Wereldoorlog veranderd.

Ten noordoosten van de bebouwde kom van Loon op Zand bevindt zicht het buurtschap Land van Kleef. Archeologisch onderzoek toonde aan dat de oudste sporen van menselijke activiteit hier terug reiken tot ergens rond het jaar 1000. De verspreid tussen de akkers liggende boerderijen in het Land van Kleef (tegenwoordig vaak met een recreatieve functie) geven een goed beeld van een (laat)middeleeuws gehucht.

Tussen Kaatsheuvel en Loop op Zand bevinden zich twee grote hoeven (nu feitelijk buurtschapjes) en een buurtschap met lintbebouwing. Dit zijn respectievelijk de Bernse Hoef, Duikse Hoef en het Kraanven. Iets noordelijker, bij de buurtschappen Efteling en Westloon, ligt het zogeheten Mombersbos. Frans Mombers (1881-1960) kocht dit stuk grond aan en hieraan heeft het zijn naam ontleend. 

Tot slot staan aan de Schoorstraat in Udenhout en aan de Financiën tussen Tilburg en Loon op Zand twee Mariakapellen. 

Overig

Kijk voor meer parels, zoals natuurpoorten, horecagelegenheden en overige (recreatie)bedrijven op de website bezoekdelangstraat.nl